Η Αναστασία Ξυρίχη είναι συνταξιούχος δασκάλα, Παλαιχωριάτισσα και από τους δύο γονείς. Έζησε τα εφηβικά της χρόνια στο Βαρώσι όπου είχε μετακομίσει όλη η οικογένεια. Μετά επέστρεψε στο Παλαιχώρι.
Η ίδια δεν χορεύει συστηματικά. Στο δημοτικό σχολείο γύρω στο ’63-’64 ο δάσκαλος Δημήτρης Καμπάνης δίδαξε στα παιδιά κυπριακό χορό. Επίσης και η δασκάλα Νίκη Παπά δίδαξε στα κορίτσια κυρίως ελληνικούς χορούς. Μας λέει πως τα κορίτσια χόρευαν και την «Ψιντρή Βασιλητζιά» ομαδικά σε κύκλο. Θυμάται όμως και κάνει συγκρίσεις. Παλιά, οι γυναίκες όταν χόρευαν συρτό στο γάμο πατούσαν στη φτέρνα και διαπιστώνει πως σήμερα δεν χορεύεται με τον ίδιο τρόπο, ούτε και από τα κορίτσια του συγκροτήματος.
Όταν φοιτούσε στην Ακαδημία, δίδασκαν χορό ο κος Βάσος Κωνσταντίνου και η κα Κάνθου με σκοπό οι μελλοντικοί δάσκαλοι να διδάξουν στα παιδιά. Όπως μας λέει, μάθαιναν τους χορούς σύμφωνα με τη νέα μορφή «όπως εξελιχτήκαν». Χόρευαν και ζεϊμπέκικο με τη στάμνα, και παρατηρεί πως αυτά τα θεωρεί χορογραφίες. Στα σχολικά πλαίσια δίδαξε και η ίδια χορό έτσι όπως καθιερώθηκε, «20-25 μαθήτριες στον κύκλο … είσιεν διαφοράν … ήταν πλέον μέτρημαν».
Ωστόσο έχει τη γνώμη, πως η διδασκαλία από χοροδιδασκάλους σε συγκροτήματα, έτσι όπως γίνεται και στον ΑΠΟΠ, είναι ο μόνος τρόπος για να διατηρηθούν οι κυπριακοί χοροί. Και τούτο γιατί δεν γίνονται γάμοι όπως παλιά, αλλά σε κέντρα όπου πια δεν χορεύονται οι κυπριακοί χοροί.
Τελειώνει την κουβέντα της εκφράζοντας το θαυμασμό και τη συγκίνησή της για τις παλιότερες γενιές των παππούδων και των προπάππων: «Πόσα κόκκαλα ελιούσαν, εσαπίζαν μες τζ’είντα όρη … να κάμουν ούλλες τες δουλειές. Τωρά εμείς να πιάσουμεν την τσάππαν εν τα καταφέρνουμεν. Τζ’αι τότες εζ’ιούσαν, εμεινίσκαν. Τωρά: «…εν μακρυά, να πάμε νάβρουμεν οικόπεδο … για νάμαστιν κοντά στες δουλειές». Τούτοι εμαθθαίνναν τζ’αι εδουλεύκαν, ήταν υγιείς, επεθανίσκαν 90-100 χρονών».